Nev vermehrete Schlesische Chronica (Kronika ÂŚlÂąska) skÂłada siĂŞ z czterech ksiÂąg. Pierwsza – liber regum – poÂświĂŞcona jest dziejom caÂłego ÂŚlÂąska od czasĂłw najdawniejszych do 1618, druga – liber ducum – historii poszczegĂłlnych linii ksi¹¿êcych, trzecia – liber rerum – historii koÂścioÂła, sÂądownictwa, ustroju i administracji – czwarta – liber civitatum – opisowi geograficznemu ÂŚlÂąska, ludnoÂści, miastom w tym obszerne informacje nt. ÂŚwiebodzina.

Wystawa "Kronika ÂŚlÂąska Jakuba Schickfusa" prezentuje nowy cenny nabytek Muzeum - starodruk z 1625 roku. Zakup moÂżliwy byÂł dziĂŞki dofinansowaniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Na ekspozycji pokazujemy dzieÂło stanowiÂące waÂżny element dziedzictwa kulturowego obszaru ÂświebodziĂąskiego.

Autor urodziÂł siĂŞ w ÂŚwiebodzinie, fakt ten czĂŞsto podkreÂślaÂł tytuÂłujÂąc siĂŞ - Jacocbo Schickfusio Suebusiensi. UkoĂączyÂł studia z dziedziny prawa i filozofii na Uniwerytecie Viadrina we Frankfurcie n. OdrÂą, gdzie rĂłwnieÂż obroniÂł doktorat w roku 1612. Jest autorem prac prawniczych i filozoficznych, ale najbardziej znaczÂącym jego dzieÂłem jest Kronika ÂŚlÂąska. Starodruk zawiera wiele historycznych informacji na temat ÂŚlÂąska opartych w duÂżej mierze na pracy Gentis Silesiae Annales J. Cureusa. Jednak najistotniejszy walor stanowiÂą opisy dotyczÂące ÂŚwiebodzina. ZnajdujÂą siĂŞ one w KsiĂŞdze 4 rozdziale 27, w znacznym stopniu pochodzÂą z autopsji autora. W Âżadnym dziele do czasĂłw Schickfusa nie podano tylu faktĂłw z dziejĂłw ÂŚwiebodzina. W zwiÂązku z tym do dziÂś starodruk ten stanowi wiarygodne ÂźrĂłdÂło do badaĂą historii miasta w okresie renesansu.

Na wystawie obok starodruku zaprezentowano tak¿e sylwetkê autora i szczegó³owo omówiono œwiebodziùski rozdzia³ Kroniki Œl¹ska. Ekspozycjê uzupe³niaj¹ inne oryginalne œl¹skie druki z czasów J. Schickfusa.

Zapraszamy do zwiedzania wystawy, która daje unikaln¹ mo¿liwoœÌ poznania cennego dzie³a.

 

G³ówne sekwencje poœwiecone Œwiebodzinowi znajduj¹ siê w tomie IV dzie³a ("Von den Städten des Landes Schlesien"), jako jego rozdzia³ 27 pt. "Von der Stadt Schwiebßssen" (ss. 156-166). Na pocz¹tku autor wymienia Ÿród³a dotychczasowych informacji o mieœcie, m.in. wedutê i tekst opisowy z dzie³a G. Brauna i F. Hogenberga "Civitates..." (1618). Bezpoœredni¹ znajomoœÌ miasta potwierdza jego szczegó³owy opis, cenny zw³aszcza w prezentacji koœcio³a farnego, odbudowanego po niszcz¹cym po¿arze w po³owie XVI wieku. Wspomniana jest równie¿, po³o¿ona w pobli¿u, ³aciùska szko³a i jej nauczyciele, której fundatorem odnowionej siedziby w pocz¹tkach XVII wieku by³ ojciec autora - burmistrz Bonawentura Schickfus. Opis miasta ujmuje jeszcze: nieistniej¹cy obecnie koœció³ œw. Anny, dwa przytu³ki, królewski zamek, ratusz, trzy bramy miejskie oraz wygl¹d ulic i budynków mieszczan. Najbli¿sze otoczenie wyró¿nia J. Schickfus wspominaj¹c J. Nies³ysz, bogate w ryby i wydobywany wówczas z niego ¿wir oraz podkreœla istotn¹ w tych czasach rolê uprawy winnej latoroœli i wyrobu wina w mieœcie.

Znaczny fragment rozdzia³u poœwiêcony jest historii politycznej miasta, w którym autor wyró¿nia w³adców g³ogowsko-¿agaùskich, tytu³uj¹cych siê tak¿e ksi¹¿êtami Œwiebodzina (np. ks. Henryk VI, ks. Henryk X, ks. Henryk XI). W rywalizacji o ksiêstwo g³ogowskie w koùcu XV wieku podkreœla rolê ks. Jana II ¿agaùskiego, który by³ ¿ywotnie zainteresowany posiadaniem Œwiebodzina i znalaz³ tu znaczne poparcie dla swoich planów.

Schickfus pisze równie¿ o genezie i ewolucji urzêdu starostów œwiebodziùskich jako reprezentantów w³adzy zwierzchniej, wyró¿niaj¹c zas³u¿on¹ rodzinê v. Knobelsdorff. Wspomina o radzie miejskiej (i opisuje wczesn¹ formê herbu miejskiego). Dla podniesienia presti¿u w³asnej rodziny przywo³uje szczegó³owo kariery swoich krewnych - burmistrzów, pastorów i radnych; czêsto cytuje przy tej okazji podnios³e teksty epitafiów im poœwiêconych.

Kolejnym fragmentem rozdzia³u jest opis wewnêtrznych dziejów miasta, od czasów rywalizacji polsko-brandenburskiej za W³adys³awa £okietka po czasy wspó³czesne autorowi, gdzie wymienione zosta³y najazdy obcych wojsk, po¿ary i inne klêski ¿ywio³owe, przemiany religijne w okresie reformacji, rozwój handlu i rzemios³a; podkreœlono tu równie¿ popularnoœÌ w XVI wieku œwiebodziùskiego piwa.

ÂŚwiebodzin wymieniony jest juÂż we wstĂŞpie odautorskim dzieÂła, nastĂŞpnie w krĂłtkim tekÂście wprowadzajÂącym pastora Joachima Piperusa, ktĂłry podkreÂśla ÂświebodziĂąski rodowĂłd autora. Drobne wzmianki o mieÂście znajdujÂą siĂŞ jeszcze w innych czĂŞÂściach tomu IV oraz w tomie II.

 Materia³ pochodzi ze strony Muzeum Reionalnego w Œwiebodzinie - link